W niniejszym artykule opisany został przypadek pacjenta badanego na Wydziale Dermatologii Uniwersytetu w Modenie i Reggio Emilia (UNIMORE), specjalizującym się w badaniach nad nowotworami skóry. Badany pacjent był 50-letnim mężczyzną, bez wcześniejszego wywiadu w kierunku czerniaka, także w gronie rodziny. Został skierowany przez lekarza rodzinnego do kliniki w celu uzyskania drugiej opinii na temat znamienia (Ryc. 1A) znajdującego się na jego lewym boku. Badanie ręcznym dermoskopem ujawniło dodatkową, niepokojącą zmianę barwnikową (Ryc. 1B) o kryteriach dermoskopowych kwalifikujących znamię do dalszych badań za pomocą refleksyjnej mikroskopii konfokalnej. Wśród kryteriów klasyfikujących znamię do obserwacji znajdowała się: asymetria budowy, nieregularna siatka barwnika, hiperpigmentacja na brzegach, niebiesko-biały welon oraz peppering (Ryc. 2). Badanie refleksyjnym mikroskopem konfokalnym wykonano za pomocą aparatu VivaScope 1500 (VS1500). Procedura obrazowania polegała na wykonaniu trzech poziomych map znamienia. Każda mapa była mozaikową, wygenerowaną przez oprogramowanie kompozycją, składającą się ze zdjęć otrzymanych w płaszczyźnie horyzontalnej na trzech poziomach: naskórka, granicy skórno-naskórkowej oraz górnej warstwy skóry właściwej. Dodatkowo, uzyskane zostały sekwencje obrazowania Vivastack, składające się z serii 50 pionowych zdjęć wykonanych w 3-mikrometrowych odstępach. Dwie z sekwencji wykonane zostały w środkowej części znamienia, a dwie przy jego brzegach (Ryc. 3A). Już na poziomie naskórka widoczna była nieregularna struktura plastra miodu i kostki brukowej oraz pleomorficzne komórki pagetoidalne. Na poziomie granicy skórno-naskórkowej można było zauważyć pierścieniowaty, siateczkowaty i nieokreślony wzorzec architektoniczny (Ryc. 3B). Co ciekawe, dostrzegalna była gwałtowna zmiana wzorca granicy skórno-naskórkowej, szczególnie pomiędzy wzorem nieregularnym siateczkowym, a niespecyficznym, z obecnością grup atypowych komórek dendrytycznych. Na podstawie powyższych informacji można wnioskować wysokie prawdopodobieństwo obecności nowotworu, zalecono zatem przeprowadzenie biopsji wycinającej. Kilka tygodni później, wyniki badania patologicznego potwierdziły podejrzenia czerniaka złośliwego z 0,40 mm głębokością naciekania. W opisywanym przypadku ważnym czynnikiem nasuwającym podejrzenie nowotworu było tworzenie się wiązek z atypowych melanocytów o dendrytycznym kształcie pomiędzy naskórkiem i granicą skórno-naskórkową, co jest powszechnie znaną cechą czerniaka spowodowanego nadmierną ekspozycją na słońce (solar induced melanoma). Zauważenie nagle pojawiającej się zmiany w architekturze na granicy skórno-naskórkowej jest cechą sugerującą obecność złośliwej transformacji nowotworowej szczególnie, gdy dodatkowo obecne są atypowe melanocyty. Wnioskiem, który można wyciągnąć z opisanego przypadku, jest ogromne znaczenie wczesnego rozpoznania objawów regresji czerniaka, już podczas podstawowego badania skóry. Zaobserwowane niebiesko-białe struktury czy peppering to istotne cechy dermoskopowe, wskazujące na konieczność dalszego badania i diagnostyki z użyciem refleksyjnej mikroskopii konfokalnej.