Dostęp do zawartości strony jest możliwy tylko dla profesjonalistów związanych z medycyną lub obrotem wyrobami medycznymi.

Nawigowana terapia laserowa przy użyciu Navilas® 577s

Autor:
Anna Święch, prof. dr hab. n. med.

Navilas® 577s jest pierwszym, w pełni cyfrowym laserem stworzonym do nawigowanej terapii plamki i obwodu. To nowoczesne urządzenie służy obrazowaniu zmian chorobowych siatkówki, planowaniu terapii laserowej w oparciu o uzyskane wyniki oraz aplikacji lasera w precyzyjnie wybranym obszarze.

Terapia laserowa siatkówki z użyciem nawigowanego systemu ma przewagę nad terapią konwencjonalną za sprawą zaawansowanej techniki ogniskowania, przekładającej się na dokładne pokrycie leczonego obszaru impulsami. Ma to szczególne znaczenie w przypadku użytkowania trybu mikropulsowego, wykorzystywanego w leczeniu cukrzycowego obrzęku siatkówki.

Technologia Retina Navigation zastosowana w Navilas® 577s jest oparta o proces cyfrowy, zwiększający efektywność terapii. Urządzenie jest tak skonstruowane, że większość funkcji aktywowana jest intuicyjnie, co zapewnia komfort pracy operatora. Dodatkowo, dzięki stałej kontroli fi ksacji, zabieg laserowy wykonuje się bez używania tradycyjnych, nagałkowych soczewek kontaktowych.

Navilas® 577s nie jest montowany w oparciu o lampę szczelinową, co zasadniczo wyróżnia go spośród innych urządzeń laserowych. Zarówno w trybie obrazowania, jak i terapii wykorzystuje on cyfrową rejestrację 25 obrazów na sekundę. System wyposażony jest w monitor aktywowany dotykowo, pozwalający dokładnie zaplanować obszar przeznaczony do leczenia. Na podstawie uzyskanych danych, lekarz zaznacza wybrany fragment na ekranie, a następnie uruchamia cykl pracy lasera stosując półautomatyczne wzory (pattern) lub pojedyncze impakty.

Dzięki wykorzystaniu mikropulsów wyzwalana jest mniejsza ilość energii, a tkanki schładzane są pomiędzy każdym impulsem wiązki lasera. Długość światła 577 nm cechuje najwyższa absorbcja w oxyhemoglobinie oraz najmniejsza absorpcja światła w ksantofi lu, którego dużą zawartość stwierdza się w okolicy plamki. Pozwala to uzyskać efekt terapeutyczny przy zwiększonym poziomie bezpieczeństwa.

Navilas® 577s to unikalne połączenie lasera mikropulsowego oraz funduskamery (SLO), zapewniającej ciągłe obrazowanie w czasie rzeczywistym.

W systemie Navilas® 577s można wyróżnić 4 etapy pracy:1. Rejestracja obrazu dna oka w technologii fotografi i kolorowej (truecolor) lub angiografi i fluoresceinowej dokonywana jest poprzez naciśnięcie jednego przycisku.

2. Planowanie laseroterapii na wykonanym zdjęciu lekarz zaznacza obszar oraz parametry laseroterapii; oprogramowanie umożliwia również import obrazów OCT.

3. Cyfrowo nawigowana laseroterapia siatkówki jest przyjazna dla pacjenta, ponieważ w trakcie zabiegu nie jest on oślepiany światłem pochodzącym z lampy szczelinowej, dzięki czemu skupia swoją uwagę na punkcie fi ksacyjnym – podobnie jak w badaniu OCT. Kontrola pozycji ognisk lasera jest realizowana przez system śledzenia, oparty o stałe obiekty referencyjne – naczynia krwionośne na siatkówce. Dodatkowo system skanowania cyfrowego z wędrującą plamką gwarantuje dokładne umiejscowienie ogniska, bez kumulacji energii w jednym obszarze – jak ma to miejsce w standardowym trybie pattern.

Laseroterapia obwodowa siatkówki jest złotym standardem w leczeniu proliferacyjnej retinopatii cukrzycowej. Jest to terapia fotodestrukcyjna, a blizny powstałe po tego typu zabiegu powodują ubytek obwodowej części pola widzenia. W związku z tym zaleca się oszczędzającą panfotokoagulację w oparciu o uwidocznione w angiografi i fl uoresceinowej obszary braku perfuzji. Zintegrowany z wynikami badań obrazowych system Navilas®, w sposób dokładny przeprowadza wskazany rodzaj terapii. Zastosowanie wzorów (pattern), na które składa się szereg impulsów, znacznie skraca czas zabiegu.

4. Cyfrowa dokumentacja zabiegu odbywa się automatycznie. Dlatego też możemy porównywać stan przed i po zabiegu oraz uzyskać grafi czny zapis przebiegu wykonanej terapii.

Obecnie terapia wielu schorzeń siatkówki opiera się na przeprowadzeniu serii wewnątrzgałkowych iniekcji inhibitorów VEGF. Czy w związku z tym laser utracił swoją pozycję?

Fot. 1. Kompaktowy system Navilas® 577s

Standardowo laseroterapię siatkówki stosuje się u chorych z obrzękiem plamki, który nie ustąpił po iniekcjach doszklistkowych lub w ramach terapii łączonej z iniekcjami. Leczenie za pomocą anty-VEGF jest polecane jako metoda pierwszego rzutu, jednak nie wszyscy chorzy właściwie reagują na te leki. Ponadto jest to postępowanie uciążliwe ze względu na konieczność regularnych wizyt, związanych z powtarzanymi iniekcjami. Ograniczona skuteczność łączenia tradycyjnej laseroterapii z leczeniem anty-VEGF może mieć związek z niedostateczną precyzją techniki laserowania. Opisywany system pozwala znacznie podnieść efektywność zabiegu poprzez ogniskowanie wiązki lasera w dokładnie wyznaczonym miejscu. Laser wykorzystuje się w leczeniu cukrzycowego obrzęku plamki, retinopatii cukrzycowej, powikłań po zakrzepach żył siatkówki, centralnej surowiczej chorioretinopatii, teleangiektazji okołodołkowych.

Skuteczność konwencjonalnej terapii mikropulsowej, stosowanej w cukrzycowym obrzęku plamki jest dość ograniczona w porównaniu z wynikami uzyskiwanymi za pomocą lasera Navilas® w trybie mikropulsowym. Pomocne jest badanie OCT, które skrupulatnie obrazuje obszary obrzęku plamki.

Ze względu na wysoki profil bezpieczeństwa oraz sposób ogniskowania impulsów laserowych, Navilas® jest urządzeniem przyjaznym dla lekarzy, którzy dotychczas mieli obawy wobec bezpieczeństwa terapii ogniskowej. Zainstalowany system nawigacji chroni obszar tarczy nerwu wzrokowego oraz plamki, co ma istotne znaczenie, gdy stosujemy ciągły tryb pracy lasera. Przeprowadzono porównanie skuteczności konwencjonalnej laseroterapii ogniskowej z terapią za pomocą lasera Navilas®. Po półrocznym okresie obserwacji stwierdzono znaczące zmniejszenie obrzęku plamki. Ponadto prowadzone są badania porównawcze terapii anty-VEGF, uchodzącej za standard w leczeniu cukrzycowego obrzęku plamki oraz terapii skojarzonej, obejmującej iniekcje w połączeniu z laseroterapią ogniskową z użyciem lasera Navilas®. Wstępne wyniki podają, że terapia skojarzona jest równie efektywna, a jednocześnie wiąże się z mniejszą liczbą wymaganych iniekcji doszklistkowych. Zaobserwowano poprawę ostrości wzroku oraz zmniejszenie liczby kolejnych iniekcji w okresie 1-3 lat.

Metoda terapii cukrzycowego obrzęku plamki wyłącznie za pomocą iniekcji doszklistkowych anty-VEGF ma wielu zwolenników. Takie postępowanie wiąże się jednak z dużą ilością regularnych wizyt kontrolnych oraz z poddawaniem pacjenta długotrwałej, kosztownej i uciążliwej terapii.

Właściwie wykonana laseroterapia ogniskowa jest metodą dającą pożądany efekt leczenia obrzęku plamki w przebiegu retinopatii cukrzycowej, zwłaszcza, że wprowadzenie laserów mikropulsowych pozwoliło na wykonywanie terapii w obszarze dołka. W przypadku lasera mikropulsowego dochodzi do fotostymulacji siatkówki bez jej destrukcji, co gwarantuje wysoki poziom bezpieczeństwa. Pomimo stale rosnącej liczby iniekcji, przeprowadzanych u chorych z cukrzycowym obrzękiem plamki, laseroterapia nadal pozostaje skuteczną metodą leczenia, zwłaszcza przy zastosowaniu nowoczesnego lasera, jakim jest Navilas® 577s.

Autorzy
Anna Święch, prof. dr ha...

Klinika Chirurgii Siatkó...