Do niedawna w wielu przypadkach po urazach oczu, nieroz­wiązywalnym problemem było pogorszenie jakości widzenia wynikające z braku tęczówki oraz związany z tym faktem de­fekt kosmetyczny. Obecnie dzięki nowoczesnym narzędziom chirurgicznym oraz stałemu rozwijaniu technik mikrochirur­gicznych, możliwa staje się poprawa wyników leczenia za­równo w sensie efektu funkcjonalnego jak i kosmetycznego. Tęczówka pełni funkcję przesłony regulującej ilość światła przechodzącego do wnętrza gałki ocznej oraz „bariery” od­dzielającej przedni i tylny odcinek oka. Poza tym, pełni rolę estetyczną, nadając niepowtarzalny wygląd oka każdej osobie. Wrodzony brak tęczówki lub jej pourazowe uszkodzenie sta­nowi istotny defekt funkcjonalny i kosmetyczny. W obecnej chwili, możliwe są różne sposoby postępowania chirurgicz­nego w leczeniu pierwotnego lub wtórnego braku tęczówki: wszczepienie kosmetycznej sztucznej soczewki, pierścieni do­torebkowych lub sztucznej tęczówki (1-5). Wydaje się, że tzw. sztuczna tęczówka (Dr Schmidt), dzięki zindywidualizowaniu do potrzeb konkretnego pacjenta, dobieraniu koloru tęczówki w oparciu o zdjęcia dostarczone przez pacjenta oraz zastoso­waniu najwyższej jakości materiałów (biokompatybilny sili­kon), jest optymalnym wyborem w aniridii oraz uszkodzeniu pourazowym tęczówki i stanowi nowoczesne rozwiązanie w tego typu przypadkach. Opis przypadku Penetrujący uraz, jakiego doznał 20 letni mężczyzna, spowo­dował utratę dużej części tęczówki (fot. 1). Podczas pierwotnej operacji, którą przeprowadzono w 2009 roku bezpośrednio po urazie w miejscu zamieszkania chorego, usunięto częściowo wypadniętą tęczówkę oraz pęczniejące masy soczewkowe i zaopatrzono ranę rogówki szwami pojedynczymi. Od tego czasu oko było bezsoczewkowe z częściową aniridią, która była przyczyną dużego defektu kosmetycznego (fot. 2). Widze­nie tego oka, po skorygowaniu wady refrakcji (+13.0 Dsph x -1.0 Dcyl ax 120°) było bardzo dobre, na poziomie 0.9-1.0 wg Snellena. Z tego powodu pacjent został zakwalifikowany do operacji z wykorzystaniem sztucznej tęczówki, którą wykona­liśmy w 2013 roku. Na podstawie dokumentacji fotograficznej została wykonana, dla pacjenta, tęczówka imitująca tęczów­kę drugiego oka. W czasie operacji przeprowadzono witrek­tomię przednią, podszyto transkleralnie soczewkę oraz do twardówki została przyszyta sztuczna tęczówka. Implantacja tęczówki przeprowadzona była za pomocą podajnika przez cięcie w przezroczystej rogówce 2.75 mm (fot. 3). W czasie operacji nie odnotowywano powikłań. Rehabilitacja po ope­racji przebiegała bardzo szybko. Widzenie oka operowanego już w dniu następnym wynosiło 0.7 D, a miesiąc po operacji osiągnęło 0.9 D bez dodatkowej korekcji. W okresie rekonwa­lescencji również nie wystąpiły powikłania. Efekt funkcjonalny oraz kosmetyczny jest oceniany przez pacjenta bardzo dobrze. Omówienie Sztuczna tęczówka jest wysokiej jakości produktem pozwala­jącym pacjentom odczuwającym dyskomfort z powodu anato­micznego braku lub uszkodzenia tęczówki, powrócić do pełnej aktywności życiowej bez deficytów związanych z zaburzenia­mi wzrokowymi indukowanymi przez nadmiar wpadającego do oka światła czy obniżonej samooceny. Średnica zewnętrzna implantu, 12.8 mm, została tak zaprojektowana by umożliwić ewentualny wszczep w niemal całej populacji potencjalnych chorych. Natomiast średnica źrenicy (3.35 mm) gwarantuje, że w normalnych warunkach oświetleniowych różnice między zdrowym i operowanym okiem pozostają dla postronnego ob­serwatora niezauważalne (fot. 4 i 5). Sztuczna tęczówka produ­kowana jest w dwóch odmianach: bez siateczki polimerowej (do implantacji bezszwowej) oraz z siateczką polimerową (gdy do fiksacji wewnątrzgałkowej wykorzystuje się szwy). W zależ­ności od rozmiaru ubytku istnieje możliwość implantacji całej tęczówki lub jej części po dopasowaniu do istniejącego frag­mentu własnej tęczówki. Protokół badania i dokumentacji fo­tograficznej poprzedzającej zamówienie implantu gwarantuje w pełni spersonalizowaną, „szytą na miarę” sztuczną tęczówkę, która stwarza pacjentowi szansę na nową jakość życia. W tym przypadku operacja była finansowana ze środków Na­rodowego Funduszu Zdrowia za co dziękujemy wszystkim de­cydentom, którzy się do tego przyczynili.