Dostęp do zawartości strony jest możliwy tylko dla profesjonalistów związanych z medycyną lub obrotem wyrobami medycznymi.

Robot w sali hybrydowej

Autor:
Robert Jakubowski

Dotychczas nie było podobnego aparatu. Zainspirowany osiągnięciami automatyki przemysłowej, Artis zeego jest pierwszym systemem, który lekarz może ustawić dokładnie tak, jak tego potrzebuje, a przy tym z daleko większą łatwością i precyzją aniżeli jakikolwiek inny angiograf. Flagowy model koncernu Siemens oferuje fenomenalną swobodę pozycjonowania, szerokie możliwości obrazowania 3D oraz duży obszar badania bez konieczności przemieszczania pacjenta na stole.

To wyjątkowe urządzenie opracowano z myślą o tzw. salach hybrydowych. Pojęcie to odnosi się do sal operacyjnych, w których mogą być równocześnie prowadzone zabiegi wewnątrznaczyniowe i tradycyjne zabiegi chirurgiczne. Wykorzystanie osiągnięć współczesnej technologii w aseptycznym środowisku pozwala wykonywać skomplikowane zabiegi bez konieczności przewożenia pacjenta z pracowni angiografii na blok operacyjny. Zwiększa to bezpieczeństwo pacjenta oraz umożliwia szybką reakcję w przypadku jakichkolwiek powikłań.

artis

Sala hybrydowa to również liczny zespół specjalistów i duża ilość zgromadzonego w niej sprzętu medycznego. Unikalna konstrukcja statywu Artisa zeego, udostępniająca aż 12 kierunków ruchu (wszystkie wykonywane silnikowo), i zaawansowane systemy zabezpieczeń umożliwiają operatorowi bardzo sprawne manewrowanie w takich warunkach. Dzięki montażowi podłogowemu aparat jest mało podatny na kolizje z wyposażeniem sali zainstalowanym na suficie (lampami operacyjnymi, dodatkowymi monitorami na wysięgnikach, kolumnami chirurgicznymi, anestezjologicznymi itp.), a ponadto nie stwarza problemów z prawidłową pracą nawiewu laminarnego – również przy ustawieniu statywu w pozycji roboczej. Łatwo go też utrzymać w czystości. Jeśli akurat nie jest wykorzystywany, Artis zeego może zostać zaparkowany na różne sposoby, udostępniając chirurgom dodatkową przestrzeń wokół stołu i wygodny dostęp do pacjenta. Wielką zaletą robota jest funkcja zmiany położenia środka obrotu ramienia (izocentrum), na którym zainstalowane są lampa rentgenowska i detektor obrazu. Tzw. angiografia rotacyjna polega na jednoczesnym obrocie ramienia wokół interesującego lekarza obiektu i szybkiej akwizycji danych. Inaczej aniżeli w przypadku tradycyjnych angiografów, ramię Artisa zeego potrafi obracać się w sposób ekscentryczny. Dzięki temu aparat umożliwia trójwymiarowe obrazowanie nawet bardzo dużych struktur anatomicznych lub położonych wyraźnie niecentralnie w ciele pacjenta (na przykład powiększonej wątroby). W zależności od wybranego protokołu badania, odpowiedni skan trwa kilka-kilkanaście sekund. Zebrane dane są automatycznie przesyłane do zintegrowanej z aparatem stacji roboczej, która dokonuje rekonstrukcji 3D – podobnie jak ma to miejsce w tomografie komputerowym. Pozwala to uzyskiwać obrazy „CT-podobne” od razu w sali hybrydowej (a tym samym teoretycznie wyeliminować konieczność wykonywania wcześniejszych badań tomograficznych), odzwierciedlające rzeczywisty układ anatomiczny pacjenta na stole.

Producent angiografu szczyci się, że Artis zeego jest najszybszym tego rodzaju urządzeniem na świecie. Ramię o masie kilkuset kilogramów momentalnie osiąga prędkość kątową nawet 100°/s i równie szybko się zatrzymuje. Błyskawiczna rotacja zapewnia minimalizację artefaktów ruchowych i ilości podawanego pacjentowi środka kontrastowego. W połączeniu z funkcją ustawienia detektora dłuższą krawędzią równolegle do ciała pacjenta otwiera to zupełnie nowe możliwości zastosowania angiografów. Na przykład kompletny, nieporuszony obraz 3D anatomii płuc znakomicie ułatwia wykonywanie biopsji lub zabiegów wideotorakoskopowych (VATS, ang. video-assisted thorascopic surgery). Szczególnie w przypadku niewielkich, wczesnych nowotworów pozwala na większą precyzję, skrócenie czasu zabiegu i oszczędzenie większej ilości zdrowej tkanki.

Dodatkową, bardzo użyteczną z punktu widzenia operatora, korzyścią jest możliwość dopasowania wysokości roboczej całego systemu (nie tylko stołu pacjenta) do wzrostu lekarza. Redukuje to naprężenia kręgosłupa i ból pleców wywołany wielogodzinnym dźwiganiem fartucha z warstwą ołowiu. Ubiór ochronny zabezpiecza przed rozproszonym promieniowaniem rentgenowskim,lecz często waży nawet dobre kilka kilogramów.

Artis zeego jest oferowany z czterema wersjami stołu pacjenta. Może on zostać także zintegrowany ze stołami innymi niż Siemens producentów (Maquet, Trumpf). Dotyczy to również specjalizowanych konstrukcji z blatami wielosegmentowymi. Co istotne, Artis zeego jest jedynym aparatem, który potrafi podążać wzdłuż takiego blatu, a nawet wykonywać wokół niego angiografię rotacyjną. Funkcjonalność tradycyjnych angiografów jest pod tym względem bardzo ograniczona.

Zalety robota cieszą już personel szpitali w Krakowie, Łodzi i w Warszawie. I jak żartują niektórzy: szkoda tylko, że kawy nie podaje… (chociaż – odpowiednio zaprogramowany – mógłby).

Autorzy
Robert Jakubowski

Siemens Sp. z o.o.