Dostęp do zawartości strony jest możliwy tylko dla profesjonalistów związanych z medycyną lub obrotem wyrobami medycznymi.

Wzorzec siateczkowaty w zmianach niemelanocytowych: włókniak twardy

Autor:
Grażyna Kamińska-Winciorek, dr hab. n. med.

Wzorzec siateczkowaty jest najczęstszym wzorcem zmian melanocytowych. Swoją nazwę zawdzięcza wyglądowi przypominającemu siateczkę. Najczęściej stwierdzany jest w łagodnych przypadkach nabytych znamion melanocytowych, jak również w brodawkach łojotokowych, plamie soczewicowatej, włókniaku twardym oraz uprzednio opisywanej dodatkowej brodawce sutkowej.

Stwierdzenie obecności siatki w badaniu dermoskopowym, nie w każdym przypadku jednoznacznie potwierdza charakter zmiany melanocytowej. Jednym z wyjątków jest włókniak twardy (dermatofibroma, histiocytoma).

Włókniak twardy zazwyczaj występuje jako pojedyncza, spoista grudka lub mały guzek o zabarwieniu zazwyczaj brązowawym, czasem czerwonym lub w rzadkich przypadkach szarobrunatnym. Niejednokrotnie włókniak twardy może występować w odmianie wysiewnej.

wlokniak_twardy

Włókniak twardy w dermoskopii może cechować się mnogością obrazów ze względu na poszczególne fazy jego rozwoju. W korelacji z obrazem klinicznym obraz dermoskopowy włókniaka może wynikać z wczesnego tworzenia się ziarniny (barwa czerwona), odkładaniem się melaniny (barwa brązowa), z tendencją do włóknienia (barwa biała). Najczęściej włókniak twardy charakteryzuje się obecnością centralnego białego odbarwienia (central white patch), czasem przypominającego bliznę, z obwodową, delikatną siatką barwnikową (Ryc.1). Siatka barwnikowa we włókniaku twardym zazwyczaj stwierdzana jest w 70% przypadków, bliznopodobne centralne odbarwienie w 38-57% zmian, a obecność białej siatki odwróconej odnotowuje się w 17% przypadków. Ponadto stwierdza się występowanie naczyń typu kropek (dotted vessels) w 1/3 przypadków włókniaków twardych.

Rzadziej w dermoskopii włókniaka twardego obserwuje się linijne, nieregularne zagłębienia (krypty), homogenne obszary barwy błękitno-szarej oraz rumieniowe halo w obszarze otaczającym centralną białą plamę, jak i również centralnie zlokalizowane struktury globularne przypominające „kocie łby”.

W przypadku włókniaka w odmianie tzw. hemosyderycznej najczęściej stwierdza się wzorzec wieloskładnikowy z centralnym błękitno-różowym obszarem homogennym z obecną na obwodzie zmiany delikatną siatkę barwnikową. Wzorzec taki przysparzać może wielu trudności diagnostycznych, w szczególności w różnicowaniu z czerniakiem.

Piśmiennictwo1. Kamińska-Winciorek G.: Dermatologia cyfrowa, Cornetis, Wrocław, 2008, 1-10.2. Braun Falco O., Burgdorf W., Plewig G i wsp.: Dermatologia, Czelej, Lublin, 2011, t. III, s. 1463.3. Zaballos P, Puig S, Llambrich A, Malvehy J. Dermoscopy of dermatofibromas: a prospective morphological study of 412 cases. Arch Dermatol. 2008; 144: 75-83.4. Kilinc Karaarslan I, Gencoglan G, Akalin T, Ozdemir F. Different dermoscopic faces of dermatofibromas. J Am Acad Dermatol. 2007;57: 401-6.5. Scope A, Ardigo M, Marghoob AA. Correlation of dermoscopic globule-like structures of dermatofibroma using reflectance confocal microscopy. Dermatology. 2008; 216: 81-2.6. Zaballos P, Llambrich A, Ara M, Olazarán Z, Malvehy J, Puig S. Dermoscopic findings of haemosiderotic and aneurysmal dermatofibroma: report of six patients.Br J Dermatol. 2006;154: 244-50.7. Camara MF, Pinheiro PM, Jales RD, da Trindade Neto PB, Costa JB, de Sousa VL. Multiple dermatofibromas: dermoscopic patterns. Indian J Dermatol. 2013;58 :243.

Autorzy
Grażyna Kamińska-Wincior...

Ośrodek Diagnostyki i Le...