Okiem eksperta: doświadczenia z soczewką Aspira w trudnych przypadkach

Autor: prof. dr hab. n. med. Wojciech Omulecki

Kategoria: Okulistyka Artykuł opublikowano w CX News nr 2/60/2017

Fakoemulsyfikacja z implantacją zwijalnej soczewki wewnątrzgałkowej do torebki jest powszechnie stosowaną metodą operacyjną u pacjentów z zaćmą. Wskaźnik komplikacji śródoperacyjnych jest niewielki – nie przekracza 5% przypadków. Przedarcie torebki tylnej soczewki w trakcie zabiegu jest poważnym powikłaniem, którego częstotliwość waha się od poniżej 2% do 5% u doświadczonych chirurgów, do nawet 14% u rezydentów.
Czynnikami zwiększającymi ryzyko przedarcia torebki są: dojrzała lub przejrzała zaćma, zaćmy bardzo twarde (brunatne lub czarne), zaćma biegunowa tylna, zaawansowany wiek pacjenta, uraz oka w wywiadzie, wcześniejsza witrektomia tylna, ograniczony dostęp operacyjny do gałki ocznej, przymglenie rogówki, płytka komora przednia, mała gałka oczna, wysoka krótkowzroczność, wąska źrenica, IFIS, PEX, przedarcie torebki przedniej. Problemy te mogą wystąpić na każdym etapie zabiegu – w czasie hydrodyssekcji, emulsyfikacji, aspiracji resztek korowych, polerowania tylnej torby lub w trakcie implantacji soczewki. Objawami powikłania są: nagłe pogłębienie komory przedniej, niespodziewane poszerzenie źrenicy, przemieszczenie się do tyłu jądra soczewki lub jego fragmentów oraz zaaspirowanie szklistki końcówką fakoemulsyfikatora.
 
Postępowanie w przypadku przedarcia torby tylnej wymaga wdrożenia określonych działań. Jeśli przedarcie jest małe i nie ma upływu ciała szklistego, należy wykonać tylną kapsuloreksję i wszczepić soczewkę dotorebkowo. W niektórych sytuacjach, gdy przedarcie jest okrągłe lub owalne, można wykonać przednią witrektomię w obrębie otworu i implantować soczewkę do torebki. Natomiast, gdy przedarcie jest duże, należy podać pod materiał soczewkowy dyspersyjny wiskoelastyk, aby zapobiec jego przemieszczeniu do komory szklistej, a następnie wykonać próbę jego zemulsyfikowania. Przemieszczenie jądra lub jego fragmentów do komory szklistej wymaga usunięcia ich metodami tylnej witrektomii, ale nawet w takich okolicznościach można rozważyć pierwotną implantację soczewki po wykonaniu witrektomii przedniej. Istotne jest usunięcie pasemek szklistki z rany operacyjnej i portów bocznych, co wskazane jest po podaniu miotyku do komory przedniej. Pozostawienie trakcji szklistkowych w ranach może być przyczyną wrastania nabłonka do komory, zapalenia wewnątrzgałkowego, trakcji siatkówkowych i odwarstwienia siatkówki, a także torbielowatego obrzęku plamki.
 
Należy dostosować moc implantowanej soczewki do zaistniałej sytuacji. Moc soczewki podczas implantacji dotorebkowej nie ulegnie zmianie, natomiast w trakcie implantacji do rowka rzęskowego, moc powinna być mniejsza od planowanej o 1.0 dioptrię. Gdy wszczepiamy soczewkę przedniokomorową lub mocowaną do twardówki, należy zastosować moc zgodną z odpowiednimi wynikami biometrycznymi.
 
Fot. 1. Soczewka Aspira –aA firmy HumanOptics
Biorąc pod uwagę opisane powyżej sytuacje śródoperacyjne, pierwotna implantacja soczewki wewnątrzgałkowej może dotyczyć: soczewek tylnokomorowych wszczepianych dotorebkowo lub dorowkowo, soczewek przednio- lub tylnokomorowych mocowanych do tęczówki (typu „iris claw”), soczewek tylnokomorowych mocowanych do twardówki oraz soczewek przedniokomorowych (typu Kelman) opartych w kącie tęczówkowo-rogówkowym.
 
W kierowanej przeze mnie klinice wszystkie wymienione soczewki są stosowane w zależności od danej sytuacji. Moim zdaniem najkorzystniejsza jest implantacja soczewki akrylowej, zwijalnej do torebki. Jednak u znacznej części pacjentów jest to niemożliwe, wówczas odpowiednią alternatywą jest implantacja takiej soczewki do rowka rzęskowego (o ile istnieje dostateczna podpora torebkowa z zachowaną przednią kapsuloreksją). Operatorzy w takich przypadkach polecają różne typy implantów, w tym soczewki akrylowe trzyczęściowe. Soczewka taka musi spełniać trzy podstawowe warunki: możliwość implantacji bez poszerzania cięcia, łatwość i bezpieczeństwo dorowkowej implantacji oraz stabilność w rowku rzęskowym bez ryzyka przemieszczenia jej do komory szklistej.
 
Nasze doświadczenia w tym zakresie wskazują, że soczewka wewnątrzgałkowa Aspira firmy HumanOptics, doskonale spełnia te wymagania. Dla uszczegółowienia jest to soczewka bezaberacyjna, typu C-loop wykonana z materiału MicroCryl®. W czasie implantacji dorowkowej soczewka ta stosunkowo szybko rozwija się w komorze przedniej (jest hydrofilna), co ułatwia manipulacje i ułożenie jej na powierzchni tęczówki przed wprowadzeniem do rowka rzęskowego. Hapteny typu C-loop umożliwiają odpowiednie jej rotowanie po implantacji. Jednocześnie soczewka ta jest stosunkowo mało elastyczna w płaszczyźnie czołowej, co korzystnie wpływa na jej stabilność po implantacji. We wszystkich obserwowanych przypadkach soczewki te pozostawały stabilne, były odpowiednio, centralnie ułożone i żadna nie uległa przemieszczeniu do komory szklistej.



Ostatnio opublikowane artykuły w kategorii Okulistyka:

Technologia SPECTRALIS SHIFT. Prędkość dostosowana do potrzeb

Heidelberg Engineering od lat wyznacza trendy w diagnostyce okulistycznej. Niedościgniona technologia śledzenia ruchu gałki ocznej, konfokalna optyka czy unikalne oprogramowanie każdego dnia wspierają lekarzy w podejmowaniu najtrudniejszych decyzji klinicznych. To jednak nie wszystko. Przed nami nowa generacja tomografów SPECTRALIS z technologią SHIFT. Jest to pierwszy komercyjnie dostępny aparat OCT, który pozwala na zmianę prędkości skanowania, można wybrać spośród trzech: 20 kHz, 85 kHz i 125 kHz. Nowa architektura źródła OCT powstała, aby znaleźć równowagę pomiędzy jakością obrazu i szybkością badania w każdym indywidualnym przypadku. Możliwość zmiany prędkości skanowania pozwala na uzyskanie optymalnych jakościowo skanów, a także poprawia komfort i efektywność pracy. 

Odkryj jeszcze więcej. Nowe funkcje w ANTERIONIE®

„Uncover more!” – to hasło wprowadzające nową wersję oprogramowania dla platformy ANTERION przeznaczonej do obrazowania przedniego odcinka oka. Czy rzeczywiście oprogramowanie pozwoli użytkownikom jeszcze bardziej rozszerzyć możliwości diagnostyczne tej zaawansowanej platformy? Sprawdźmy! 

Nowa odsłona MR Q. Premiera lasera YAG/SLT

„Kto nie idzie do przodu, ten się cofa” – ponadczasowe słowa wypowiedziane przez J. W. Goethego nieustannie inspirują inżynierów medycznych firmy Meridian Medical. Producent już w 1982 roku zaprezentował pierwszy na świecie dostępny komercyjnie laser Nd:YAG – Microruptor II. W tym roku premierę miał najnowszy model lasera MR Q SLT – udoskonalona wersja Microruptora bazująca na jego powtarzalności i skuteczności.

Współczesna optometria. Zadania i kierunki rozwoju

Słowo od redakcji: W związku ze zmieniającymi się potrzebami rynku okulistycznego i optycznego oraz postępem technologicznym w ostatnich latach rośnie znaczenie zawodu optometrysty. Dynamiczny rozwój tej profesji skłonił nas do przeprowadzenia rozmowy ze specjalistką w dziedzinie, dr Sylwią Kropacz-Sobkowiak, która opowiedziała nam o specyfice pracy optometrysty, bieżącej sytuacji optometrii w Polsce oraz o wyzwaniach, jakie stoją przed jej profesją na przyszłość.

Dodatkowa para oczu. Moje doświadczenie z USG SK MED

W praktyce każdego lekarza, a tym bardziej lekarza okulisty, niezawodny sprzęt jest kluczowy dla postawienia dokładnej diagnozy. Badania dodatkowe, uzupełniające i wspomagające te podstawowe, takie jak na przykład badanie przy lampie szczelinowej są wszechobecne w codziennej praktyce i stały się już jej niezbędną częścią. Jednym z takich badań dodatkowych w okulistyce jest ultrasonografia oczu. Od ponad pół roku mam przyjemność pracować na aparacie USG SK-3000A firmy SK MED. Na pierwszy rzut oka sprzęt wydaje się niepozorny ze względu na swój podręczny i kompaktowy rozmiar, jednak skrywa w sobie wszystkie elementy niezbędne w USG tj. świetną jakość obrazu oraz wiele bardzo przydatnych dodatkowych funkcji.