Światło dla Świata
Autor: dr n. med. Witold Korzekwa
Kategoria: Okulistyka Artykuł opublikowano w CX News nr 4/38/2011
Znawcom historii sztuki nazwa Faros kojarzy się z pierwszą na świecie latarnią morską, powstałą na wyspie o tej właśnie nazwie około 280 roku p.n.e. Ową wieżę budowano zgodnie z planem architektonicznym Sostratosa na polecenie Ptolemeusza I. Z powodu wielkości i wspaniałości konstrukc
yjnej latarnia, poza oczywistą funkcją wskazywania drogi wędrowcom, uznana została za jeden ze starożytnych cudów świata.
Podczas operacji prowadzonej na gałce ocznej, pomimo dostępności odpowiednio dopracowanych standardów postępowania, operator staje niejednokrotnie przed koniecznością podejmowania decyzji i wykonywania procedur niestandardowych. Zarówno podczas operacji usunięcia zaćmy jak i planowych witrektomii możemy napotkać na znaczną ilość utrudnień. Przyczyna problemów może wynikać z przeszłości chorobowej pacjenta lub powikłań śródoperacyjnych. Odpowiednia reakcja na zaistniałą sytuację jest oczywiście w znacznym stopniu zależna od umiejętności i doświadczenia operatora. Jednakże poziom współczesnej chirurgii okulistycznej jest wypadkową wielu elementów, w tym jakości zastosowanego sprzętu. Uniwersalność tego ostatniego bywa elementem dodającym skrzydeł lekarzowi, stojącemu przed trudną decyzją reakcji, w przypadku powikłania.
W świetle zaprezentowanego wstępu chciałbym przybliżyć pewne aspekty budowy i funkcjonowania aparatu do fakoemulsyfikacji i witrektomii, Faros firmy Oertli Instruments. Po kilku latach pracy na prezentowanym sprzęcie, mając do czynienia z różnymi mniej lub bardziej przewidywalnymi zdarzeniami śródoperacyjnymi, siłą rzeczy nasuwają się pewne wnioski, którymi postanowiłem się podzielić.
Estetyka może być pomocna
Każdy, kto zna sprzęt mikrochirurgiczny firmy Oertli z pewnością zwrócił uwagę na niezwykle elegancko wykończone i materiałowo ekskluzywne narzędzia oraz tytanowe chwyty. W praktyce użytkowej okazują się one również bardzo wytrzymałe w eksploatacji, znosząc pozytywnie trudy sterylizacji. Poza estetycznym wyglądem cechuje je również niewielka waga, co przy większym natężeniu pracy okazuje się zauważalne. Ergonomia narzędzi w trudno dostępnym obszarze operacji okulistycznych bywa dodatkowym kluczem do sukcesu.
Na podkreślenie zasługują również niewielkie gabaryty urządzenia Faros (waga ok. 31 kg i „szczupła sylwetka”), stanowiące bardzo pożądany na ograniczonej powierzchni sali operacyjnej, kompromis pomiędzy rozmiarem a wydajnością.
Uniwersalne fako
Współczesny standard fakoemulsyfikacji zaćmy obejmuje prowadzenie operacji przez małe cięcie, minimalizację czasu trwania zabiegu z oszczędnym dysponowaniem ultradźwiękami. Easy Phaco technology, na które chcę zwrócić uwagę, spełnia wymogi powyższego założenia. Jest to połączenie igły emulsyfikacyjnej o średnicy 20G (cięcie operacyjne 2.2 mm) z unikalnym systemem irygacji, zapewniającym bardzo dobrą stabilność komory przedniej. Odpowiednio dobrane parametry pozwalają, przy zastosowaniu techniki „phaco chop” z trybem pulsacyjnym i współczynnika chłodzenia (cooling factor) na poziomie 60%, rozbić niemalże dowolnej twardości jądro nie przekraczając 35% mocy ultradźwięków.
Innym ciekawym rozwiązaniem jest zastosowanie easyTip CO-MICS 2 do cięcia poniżej 2 mm. Jest to idealne rozwiązanie dla operatorów chcących poprzez redukcję wielkości rany zminimalizować astygmatyzm pooperacyjny. EasyTip CO-MICS 2 umożliwia bowiem, bez konieczności radykalnej zmiany techniki operacyjnej, wykonanie fakoemulsyfikacji metodą koaksjalną poprzez cięcie 1.6 mm.
Kolejnym niezwykle praktycznym elementem wchodzącym w skład wyposażenia aparatu Faros jest końcówka do diatermicznej kapsulotomii (Kloti RF Capsulotomy). Jest to element umożliwiający wykonanie otworu w torbie soczewki bez wywoływania naprężeń na więzadełkach rzęskowych. Technika ta staje się przydatna podczas kapsuloreksji na soczewkach podwichniętych w oczach pourazowych. RF kapsulotomia znajduje również zastosowanie w przypadkach zwapnień czy zrostów torby przedniej uniemożliwiających wykonanie ciągłej kapsuloreksji krzywoliniowej, jak również do korekcji brzegu kapsuloreksji w przypadku zaburzeń jej ciągłości.
Ciekawym rozwiązaniem uzupełniającym chirurgię przedniego odcinka jest możliwość wykonania sklerothalamotomii bez konieczności używania dodatkowego, zewnętrznego generatora prądu. Zestaw operacyjny Faros zawiera opcjonalną końcówkę do wykonania głębokiej, nieprzebijającej sklerotomii. Przytoczona modyfikacja jednoczesnej operacji zaćmy i jaskry była szeroko opisywana przez dr hab. n. med. Piotra Jurowskiego w numerze 3/37/2011 CX News.
W przypadku konieczności użycia noża witrektomijnego, Faros oferuje rozwiązanie bardzo komfortowe z możliwością konwersji końcówki typowego, przedniego witrektomu koaksjalnego do wariantu bimanualnego, z redukcją jego średnicy. To rozwiązanie daje możliwość wykonania w razie konieczności witrektomii przedniej lub tylnej przez porty pomocnicze.
Sprawne przejście do „tyłu”
W ostatnim dziesięcioleciu witrektomia tylna nabrała nowego znaczenia w operacyjnej praktyce okulistycznej. Z niedostępnego obszaru zarezerwowanego dla skrajnie beznadziejnych przypadków przebyła drogę do postępowania z wyboru w wielu, spotykanych na co dzień zdarzeniach klinicznych. Wraz z tą przemianą powstało zapotrzebowanie na maszyny zdolne kompleksowo wyposażyć chirurga w oręż do działania w zakresie całej gałki ocznej. Faros łączy w sobie zalety niezwykle skutecznego sprzętu do operacji w obrębie przedniego odcinka oka ze skutecznym narzędziem operacyjnym w schorzeniach siatkówki.
Tu jaszcze raz najnowszy sprzęt firmy Oertli zaskakuje kompaktowym wymiarem, będąc prawdopodobnie najmniejszym aparatem łączącym obie opcje operacyjne. W pełni wyposażonej wersji Farosa znajdziemy porty zarówno elektrycznego jak i pneumatycznego noża witrektomijnego z możliwością pracy w zakresie 30–3000 cięć / minutę. Oprogramowanie przewiduje dostosowanie kontroli pracy w zakresie aspiracji i cięcia w wertykalnym lub horyzontalnym ustawieniu pedału sterującego, zależnie od preferencji operatora. Rozwiązanie to pozwala na bardzo precyzyjne usuwanie ciała szklistego z niezależnym dozowaniem przepływu i podciśnienia.
Bardzo praktycznym rozwiązaniem jest wbudowana cicha, elektryczna pompa powietrza z możliwością kontroli i utrzymywania docelowego ciśnienia wewnątrz gałki ocznej. Maszyna jest oczywiście wyposażona we własne źródło światła oraz końcówki endodiatermiczne podłączane do standardowego uchwytu. Opcje podaży i usuwania oleju podobnie jak uruchomienie noża pneumatycznego dostępne są niestety dopiero po podłączeniu zewnętrznego źródła powietrza. Do pełni szczęścia brakuje prawdopodobnie endolasera, ale ostatecznie mamy do czynienia z aparatem kompaktowym, a zintegrowany laser nie jest rozwiązaniem standardowym nawet wśród maszyn pełnowymiarowych.
Starożytna latarnia z wyspy Faros służyła żeglarzom przez 15 wieków by dopiero w 1302 roku runąć na skutek trzęsienia ziemi. Być może Faros firmy Oertli nie może kandydować do miana cudu techniki, ale prawdopodobnie, idąc za pierwowzorem przez wiele lat będzie służyć, zachowując wymagany standard.