Dostęp do zawartości strony jest możliwy tylko dla profesjonalistów związanych z medycyną lub obrotem wyrobami medycznymi.

Tate, jedziemy do Krakowa!

Autor:
Leszek Mazan
Tate, jedziemy do Krakowa!

Pierwszym, znanym nam lekarzem polskim i w Polsce praktykującym był absolwent szkoły medycznej w Montpellier pod Paryżem – dominikanin ojciec Mikołaj. Uzyskał sławę, skutecznie lecząc w roku 1276 księcia Leszka Czarnego z paraliżu członka, ergo z niemożności konsumpcji małżeństwa. Kolejne doktory, których nazwiska odnotowały polskie kroniki – to już w większości Żydzi. W Krakowie w roku 1504 pracować będą np. lekarze okuliści: Abraham i Eliasz: ten ostatni gwarantuje – słuchajcie, słuchajcie! – w wypadku nieudanej terapii zwrot pieniędzy za lekarstwa, sporządzane najczęściej z doskonałych na oczy gnijących dżdżownic. Praktykujący pod Wawelem kolejni Izraelici to często urodzeni w Krakowie absolwenci uniwersytetu w Padwie: w Polsce, jako innowiercy, nie są przyjmowani na Akademię Krakowską. Po uzyskaniu we Włoszech dyplomu lekarskiego wracają w rodzinne strony. Pracy jest aż nadto, przecież od 1475 roku działa nad Wisłą szpital żydowski, a po ślubie Zygmunta Starego z piękną Włoszką Boną Sforza zapotrzebowanie na usługi lekarskie, świadczone głównie przez znających język włoski Żydów (dwór jest nader liczny), ogromnie wzrosło. Polacy skarżą się najczęściej na dolegliwości żołądkowe – no, ale kogóż to nie będzie bolał brzuch po tych… jakże im to? – sałatach, kalafiorach czy pomidorach? … Pierwszy Żyd (Jonatan Warschauer) uzyska tytuł doktora medycyny Uniwersytetu Jagiellońskiego w roku 1843. Doktor Warschauer specjalizował się będzie w balneologii i chorobach zakaźnych. W ślad za nim na uniwersytecką medycynę zapisywać się będzie z roku na rok coraz więcej Żydów. Pierwsze dyplomy zdobędą żydowscy chirurdzy i położne. Sprzęt używany przez nich trafi do Krakowa najczęściej z zagranicy, pozwalając na dotrzymywanie kroku szpitalom austriackim, niemieckim czy francuskim. Rozwój światowej medycyny i technik medycznych nabiera coraz większego tempa, zmieniają się obyczaje: lekarzowi wolno już dotknąć chorego nie tylko przez koszulę, czy zbadać położnicę, nie zamykając oczu. W 1861 profesor UJ chirurg dr Józef Oettinger rozpoczyna budowę nowoczesnego jak na owe czasy szpitala żydowskiego, a w dwanaście lat później, z inicjatywy tego samego lekarza, narodzą się początki miejskiego pogotowia ratunkowego; gmina żydowska zgodzi się na noszenie swych współwyznawców na cmentarz w trumnach, a nie na odkrytych marach, etc. Przypominamy pojedyncze z setek faktów świadczących o roli, jaką na przestrzeni tysiąca lat odegrali w polskiej medycynie żydowscy lekarze, stomatolodzy, technicy, organizatorzy i pracownicy medycznego zaplecza. Napisaliśmy książkę – „Tate, jedziemy do Krakowa!” mówiącą o wspólnym, sąsiedzkim bytowaniu pod jednym polskim dachem dwu narodów – tak ogromnie różnych, ale przecież rozumiejących potrzebę consensusu. Było to nieraz ogromnie trudne, osobliwie w medycynie, gdzie wypracowanie kompromisu wymagało szczególnych mediacji: dlaczego na medycynie studiuje więcej Żydów niż katolików? Dlaczego zwłoki żydowskie nie trafiają na stoły sekcyjne? Dlaczego starozakonni chcą je chować natychmiast po często niepotwierdzonej ostatecznie śmierci? Czy koniecznie Żydzi muszą otrzymywać w szpitalach – co jest trudne logistycznie – koszerne jedzenie? O tym wszystkim piszemy w „Tate, jedziemy do Krakowa!”. Oczywiście jedziemy nie tylko po to, by zapoznać się z żydowską medycyną. Ale również z nią, co w kontekście oferty jaką składa nam w roku 2016 CONSULTRONIX, może być i ciekawe, i pouczające.

Autorzy
Leszek Mazan