• Home
• Mapa strony
• Dodaj do ulubionych
• Kontakt

Wprowadzenie do spektrum badań okulistycznych OCT oraz angio–OCT zrewolucjonizowało diagnostykę chorób siatkówki, zwłaszcza w obszarze plamkowym. Obecnie mamy do dyspozycji równie przełomowe rozwiązanie, umożliwiające ocenę obwodowych obszarów siatkówki, których dokładna weryfikacja (poza bezpośrednim badaniem dna oka) nie była do tej pory możliwa. Mowa o laserowym oftalmoskopie skaningowym California firmy OPTOS, umożliwia on uzyskanie cyfrowego obrazu siatkówki w technologii ultraszerokokątnej.Pozwala na obrazowanie dna oka w zakresie 200 stopni kątowych lub 82–97% powierzchni całej siatkówki na pojedynczym ujęciu.

Urządzenie wykorzystuje lasery o trzech długościach fali: niebieskiej (488 nm), zielonej (532 nm) i czerwonej (635 nm), które łącznie pozwalają na uzyskanie panoramicznych zdjęć siatkówki w zakresie kolorowych zdjęć dna oka, zdjęć bezczerwiennych, autofluorescencji oraz angiografii fluoresceinowej. Istnieje możliwość dodatkowego zamontowania lasera działającego w podczerwieni (802 nm) i przeprowadzenia ultraszerokokątnej angiografii indocyjaninowej.

Obraz całej siatkówki w obszarze obejmującym 200° osiągany jest w trakcie pojedynczego pomiaru, przy czym czas pomiaru to ok. 0.4 s., natomiast rozdzielczość przestrzenna wynosi 14 μm dla angiografii fluoresceinowej i 20 μm dla obrazów kolorowych. Należy pokreślić, że procedurę można wykonać przy wąskiej źrenicy, której minimalna szerokość to 2 mm. Otrzymane zdjęcia o wysokiej jakości są jaśniejsze, bardziej wyraźne i lepiej oddają szczegóły. Dodatkowo obrazowanie dna oka dokładnie odzwierciedla rzeczywiste odległości w obrębie siatkówki. Badanie można przeprowadzić nawet w przypadku pacjentów z zaćmą, czy też słabo współpracujących w tym także dzieci.

Możliwość obrazowania metodą ultraszerokokątną u pacjentów z cukrzycą, daje szanse rozpoznania wczesnego stadium retinopatii cukrzycowej (często zmiany pojawiają się najpierw w obwodowych częściach siatkówki), a tym samym stanowi podstawę do wprowadzenia modyfikacji leczenia przyczynowego. Widoczne w angiografii szerokokątnej obwodowe strefy niedokrwienia wyprzedzają często zmiany plamkowe, a ich obecność i rozległość ściśle koreluje z obrzękiem plamki, co może wpływać na przebieg leczenia terapią doszklistkową anty VEGF. Obecność stref bezprzepływowych na obwodzie siatkówki to także istotny czynnik ryzyka progresji retinopatii cukrzycowej w perspektywie 4-letniej obserwacji (niezależnie od stanu wyjściowego). Zatem szybkie ich zdiagnozowanie umożliwia zaplanowanie właściwego przebiegu leczenia oraz wizyt kontrolnych.

Według dostępnych danych ocena ryzyka progresji zmian, oparta na badaniach tradycyjnych, jest zaniżona w stosunkudo badania szerokokątnego. Zastosowanie diagnostyki szerokokątnej w retinopatii cukrzycowej podwaja ilość rozpoznań wczesnych stadiów choroby, przy czym u ponad 10% pacjentów powoduje rozpoznanie bardziej zawansowanego stadium i wpływa na modyfikację sposobu leczenia. Angiografia panoramiczna jest również badaniem niezbędnym przy planowaniu tzw.panfotokoagulacji celowanej u pacjentów z DMO i dużymi obszarami niedokrwienia obwodowego (1-4).

Wdrożenie angiografii szerokokątnej u chorych z zakrzepem żyły środkowej siatkówki lub jej gałązki oraz innymi przyczynami niedokrwienia obwodowego (np. w retinopatii popromiennej), pozwala wykryć i zlokalizować jego obszary, którychobecność i rozległość stanowi nie tylko ryzyko rozwoju NV, ale wpływa na skuteczność leczenia obrzęku plamki. Wobec tego daje możliwość przeprowadzenia laseroterapii celowanej na strefy bezprzepływowe, a także prawidłowo zaplanować dalszą kontrolę oraz ustalić prognozę co do skuteczności leczenia doszklistkowego (5-6).

Wykorzystanie angiografii ultraszerokokątnej u pacjentów z chorobą Behceta pozwoliło na wykrycie zmian zapalnych w naczyniach siatkówki u 84% badanych bez widocznych oftalmoskopowo zmian siatkówkowych. Wpłynęło to na decyzję o zastosowaniu leczenia lub zmianie dotychczasowego (w tym zastosowaniu laseroterapii) u 65% badanych i spowodowało zmianę zaleceń, co do dalszej obserwacji u 55% badanych. Podobne korzyści widoczne są u pacjentów z gruźliczym zapaleniem siatkówki i naczyniówki, u których wykonanie badania ultraszerokokątnego umożliwiło wykrycie dodatkowych obszarów bezprzepływowych, czynnego zapalenia naczyń i obwodowych ognisk zapalnych u 90.9% badanych i przyczyniło się do zmianę decyzji co do rodzaju i zakresu leczenia u 45.5% osób (7-8).

Jak większość badań obrazowych siatkówki, także fotografia, czy angiografia szerokokątna nie zastąpią całkowicie badania dna oka wykonywanego tradycyjnie przy maksymalnie rozszerzonej źrenicy techniką wgłębiania. Zwłaszcza jeśli zmiany występują w dolnej części obwodu siatkówki, które nie zawsze udaje się w pełni zobrazować oftalmoskopem skaningowym (nawet szerokokątnym), ze względu na przesłonięcie przez górną powiekę.