Angiografia rezonansu magnetycznego jest to termin określający techniki MR służące tworzeniu obrazów angiograficznych. Podstawowymi zaletami tej techniki jest brak promieniowania jonizującego, brak jodowych kontrastów, wysoka jakość obrazowania przy niedużej ilości podanego środka kontrastowego, możliwość równoczesnej oceny otoczenia tkankowego, możliwość wykonania wtórnych rekonstrukcji trójwymiarowych oraz krótki czas badania (około 10 minut). W angiografii MR z dożylnym podaniem środka kontrastowego CEMRA (ang. Contrast Enhancement Magnetic Resonance Angiography) dla uwidocznienia naczyń stosuje się sekwencje gradientowe silnie T1 zależne. Obraz uzyskuje się dzięki silnemu skróceniu czasu relaksacji T1 przez środek kontrastowy, co powoduje zwiększenie intensywności sygnału na obrazie. Wzmocnienie kontrastu między tkankami w obrazie MR występuje dzięki zwiększeniu bądź zmniejszeniu intensywności sygnału z jednej tkanki względem sygnału z innej. Uzyskuje się to przez zmianę parametrów fizycznych (zastosowanie różnych sekwencji pobudzeń i pomiarów) oraz podanie substancji selektywnie zmieniającej właściwości magnetyczne jednej tkanki w większym stopniu niż innej. Takie zewnątrzpochodne substancje nazywamy środkami kontrastowymi MR. Obecnie najpowszechniej stosowane są kontrasty oparte na gadolinie – pierwiastku wykazującym właściwości paramagnetyczne. Są to środki kontrastowe pozytywne wzmacniające sygnał pochodzący z narządu lub tkanki którą wypełniają. Środki zawierające gadolin zostały wprowadzone do praktyki klinicznej po raz pierwszy w 1988 r. Pacjentka M.S. lat 55 ważąca 140 kg została skierowana z poradni Chirurgii Naczyniowej do Pracowni Rezonansu Magnetycznego Zakładu Radiologii i Diagnostyki Obrazowej Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II w celu wykonania angiografii MR aorty zstępującej i brzusznej oraz tętnic miednicowo- kończynowych. Badanie wykonano na aparacie 3T Magnetom Skyra (system gradientowy o maksymalnej amplitudzie 45 mT/m i szybkości narastania 200 T/m/sec, o 48 równoległych kanałach odbiorczych) z wykorzystaniem dwudziestoelementowej cewki kręgosłupowej, trzydziestodwuelementowej cewki do badania tułowia, dwudziestoelementowej cewki głowowo- szyjnej i czteroelementowej cewki elastycznej. Podano środek kontrastowy w ilości 0.1 ml/kg masy ciała. Pacjentka ważyła 140 kg podano łącznie 14 ml środka Gadovist o stężeniu 1 mmol/ml. Kontrast podano do żyły odłokciowej prawej za pomocą dwutłokowej strzykawki automatycznej (Mallinckrodt, model Optistar Elite) dwuetapowo: • pierwszy etap – 9 ml kontrastu z przepływem 2 ml/sec z podaniem 30 ml soli fizjologicznej z przepływem 2 ml/sec, • drugi etap – 5 ml kontrastu z przepływem 0.7 ml/sec z podaniem 30 ml soli fizjologicznej z przepływem 0.7 ml/sec. Optymalne zakontrastowanie badanego obszaru uzyskano za pomocą techniki śledzenia napływu kontrastu. Ustawiono akwizycję obrazu na 90 sekund (jeden obraz co sekundę) w orientacji czołowej, wykonano sekwencję FLASH 2D w obrazach T1 zależnych (grubość warstwy 20 mm, FOV – 400mmx400mm, matryca 186×256, TR – 53 msec. TE – 1.6 msec). Operator śledził na podglądzie zwiększenie intensywności sygnału w aorcie zstępującej i brzusznej. Po zaobserwowanym wzroście intensywności sygnału zatrzymano śledzenie napływu kontrastu i automatycznie rozpoczęto akwizycję obrazów w następujących po sobie zakresach: aorta zstępująca i brzuszna, tętnice biodrowe, tętnice udowe i kolanowe, tętnice podkolanowe. Cztery zakresy badania wykonano dzięki opcji automatycznego przesuwu stołu pacjenta podczas akwizycji z wykorzystaniem sekwencji T1 zależnej FLASH 3D przed (maska) i po podaniu środka kontrastowego. Wykonano również akwizycję opóźnioną zaraz po fazie tętniczej w tych samych zakresach. Parametry akwizycji obrazu dla poszczególnych zakresów: • aorta zstępująca i brzuszna – czas akwizycji 16 sekund, orientacja czołowa, sekwencja FLASH 3D, obrazy T1 zależne (grubość warstwy 1.4 mm, FOV – 349mmx430mm, matryca 203×320, TR – 2.6 msec, TE – 0.9 msec), • tętnice biodrowe – czas akwizycji 14 sekund, orientacja czołowa, sekwencja FLASH 3D, obrazy T1 zależne (grubość warstwy 1.4 mm, FOV – 400mmx400mm, matryca 250×320, TR – 2.6 msec, TE – 1 msec), • tętnice udowe i kolanowe – czas akwizycji 15 sekund, orientacja czołowa, sekwencja FLASH 3D, obrazy T1 zależne (grubość warstwy 1.3 mm, FOV – 350mmx400mm, matryca 336×384, TR – 3.1 msec, TE – 1.1 msec),• tętnice podkolanowe – czas akwizycji 21 sekund, orientacja czołowa, sekwencja FLASH 3D, obrazy T1 zależne (grubość warstwy 1.1 mm, FOV – 350mmx400mm, matryca 308×352, TR – 3.4 msec, TE – 1.2 msec),Uzyskano obrazy diagnostyczne i wykonano subtrakcję obrazów przed i po podaniu środka kontrastowego oraz rekonstrukcje trójwymiarowe 3D maksymalnej intensywności MIP (ang. Maximum Intensity Projection) fot. 1 i objętościowe VRT (ang. Volume Rendering Technique) fot. 2. W opisie badania zwraca uwagę brak sygnału tętnicy udowej powierzchownej lewej, co sugeruje jej niedrożność. Tętnica podkolanowa lewa odtwarza się z krążenia obocznego. Badanie MR z dożylnym podaniem środka kontrastowego jest wartościową metodą w nieinwazyjnej ocenie układu naczyń aorty zstępującej, brzusznej, miednicy i kończyn dolnych, nawet u osób ze znaczną nadwagą.